May 23, 2017
Mbinu Sita Za Ufugaji Bora Wa Kuku.
Kuku wa kienyeji ni wazuri kwa ufugaji kwa sababu:
Wanavumilia sana magonjwa, Ni rahisi kuwahudumia, Chakula chao ni cha bei ya
chini, Wavumilivu wa hali tofauti za hewa, Hawahitaji uangalizi wa karibu sana,
na soko lake ni kubwa sana na bei nzuri (Mayai trei moja Tshs 10,000 mpaka
15,000, kuku wakubwa wanaanzia Tshs 15,000 mpaka 30,000).
Hii haimaanishi kwamba, uwaache kuku bila uangalizi,
kwani nao hupata magonjwa kama wasipo patiwa chanjo sahihi, hupungua uzito na
uzalishaji mayai hushuka kama wasipo patiwa chakula chenye virutubisho vyote.
Hapa naelezea vitu muhimu katika hii formula ya ufugaji kuku wa kienyeji kwa mafanikio:
1. Aina ya kuku.
1. Aina ya kuku.
Chagua aina ya kuku wenye uwezo wa kutaga mayai mengi na
wakati huohuo, kuzalisha nyama nyingi. Hii itakupa faida kote, kwenye upande wa
nyama na upande wa mayai.
Kuku hawa wanajulikana kama Chotara, wanatabia sawa na
kuku wa kienyeji wenye asili ya Tanzania wanaopatikana maeneo mengi nchini;
kutokana na uvumilivu wao wa magonjwa na hali tofauti za mazingira.
Pia wanauwezo wa kutaga mayai mengi (Wastani wa mayai
matano kwa wiki) karibu sawa na kuku wa kizungu. Aina ya kuku hawa ni kama
vile, Chotara wekundu (Rhode Island Red), Black Australorp (Weusi/Malawi),
Barred Plymouth Rocks (Madoa), New Hamshire Red, Kuroila wanapatikana sana
Uganda, na Kari kutoka Kenya. Hizi ni aina ya kuku zinazo patikana Tanzania.
Chagua kuku waliobora |
2. Chanjo.
Kama nilivyosema mwanzo, kuku wa kienyeji ni wavumilivu
wa magonjwa lakini si kwamba hawayapati, kuna magonjwa ambayo ni hatari pia kwa
kuku wa kienyeji. Chanjo ni muhimu kuwaepusha na hatari ya kuyapata magonjwa
haya.
Chanjo muhimu kwa kuku wa
kienyeji ni; New Castle, Gumboro, Marek’s na Ndui ya kuku. Fuata utaratibu wa
chanjo kutokana na ushauri wa daktari. Hivi karibuni pia makala ya magonjwa na
chanjo itakujia.
Jipatie vifaranga bora na incubators toka DM farm project |
3. Chakula.
Kuku wa kienyeji pia wanahitaji mchanganyiko sahihi wa
chakula, ili waweze kukupatia mazao mengi na bora, na kuwaepusha na magonjwa.
Zipo fomula mbalimbali za chakula kutokana na umri wa kuku, na aina ya kuku.
Kuku wote wanahitaji chakula chenye mchanganyiko sahihi
wa Madini, Vitamini, Protini, Fats, Wanga, Vyakula vya kulinda mwili ili
usipatwe na maradhi, na Maji safi. Muhimu kuwapatia kuku majani kama ziada ya
chakula, hii hupunguza gharama za chakula na kuwafanya kuku waonekane wenye
afya bora.
Ni vizuri kuwapatia vifaranga chakula spesheli cha dukani
kama huna ujuzi wa kutengeneza mwenyewe. Kwani vifaranga wengi hufa kutokana na
kutokupata chakula chenye mchanganyiko sahihi kwao. Kuku wa mayai pia
wanahitaji mchanganyiko sahihi ili waweze kutaga mayai kwa wingi.
Wape kuku wako chakula bora. |
4. Banda.
Kuku wa kienyeji pia, wanahitaji banda au nyumba ya kuku
imara ili kuweza kuwakinga na baridi kali, wanyama hatari, na wizi. Banda pia
liwe na semu nzuri za kutagia na sehemu za kulala ziwe juu , kwani kuku
hupendelea kulala juu. Ni muhimu banda liwe katika hali ya usafi muda wote.
Kwa hivyo ni vizuri linyanyuliwe juu kidogo ili kuruhusu
uchafu kuanguka chini na lijengwe ka kutumia mbao, mabanzi, milunda, nyavu, na
mabati. Vifaranga wanahitaji kutenganishwa na kuku wakubwa. Banda si lazima
liwe la gharama kubwa, kwani mafanikio ya ufugaji wa kuku ni vile unavyo
waangalia na si banda. Mada inayohusu mabanda bora ya kuku itakuja hivi
karibuni.
Tengeneza banda bora. |
5. Majogoo kwa majike.
Ili mayai mengi yaweze kutotolewa, ni vizuri jogoo mmoja
aweze kuwahudumia majike wasio zidi 7. Kwani kuku wanaweza kutaga bila ya
jogoo, lakini mayai hayatoweza kuleta kifaranga. Ili mayai yalete vifaranga ni
lazima yawe yamerutubishwa (Fertilized eggs) na jogoo.
Kwa hivyo ni vizuri kuweka Jogoo 1 kwa majike 7,
hivyohivyo Jogoo 2 majike 14, Jogoo 3 majike 21, n.k. Pia hakikisha kuku wanao
tumika kuendeleza kizazi ni wale wenye afya bora.
Pata pia majike na madume bora. |
6. Vyombo vya chakula.
Hakikisha vyombo vya chakula ni visafi na vinawatosheleza
kuku wote. Vyombo hivi ni vizuri vifanyiwe usafi wa mara kwa mara, ili
kuwaepusha kuku na magonjwa. Maji machafu huwa ni chanzo kikuu cha magonjwa hasa
ya kuhara. Hakikisha kuku wako wanabadilishiwa maji angalau mara mbili kwa
siku.
Kuku wapewe chakula kwenye vyombo safi muda wote. |
Kama
msaada wa ufugaji wa kuku au kama unahitaji vifaranga na mashine za kutotoleshea
vifaranga( Incubators) wasiliana nasi kwa 0767 04 80 35. Karibu sana.
Subscribe to:
Post Comments
(
Atom
)
No comments :
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.